Menhir Pass O Fiano Bianco Salento 2023

Menhir Pass O Fiano Bianco Salento 2023

Cantina Menhir legt zich bij zijn witte wijnen toe op het ontdekken van bijzondere lokale witte druiven. Eerst werd er al gebruik gemaakt van de Verdeca, en nu is ook gekozen voor deze Fiano Minutolo. Je zou kunnen denken dat de druif Fiano Minutolo verwant is aan de Fiano d’Avellino, de befaamde druif uit Irpinia, in Campanië. Maar dat blijkt helemaal niet het geval. Het is een eigen druif van Puglia, herontdekt en aangeplant vanaf 2000 door de pionier Pasquale Carparelli. Inmiddels is hij omarmd door veel andere producenten, omdat hij de wijnen een uitgesproken karakter en goede zuren geeft, zelfs in dit warme klimaat. De wijngaard van Menhir is inmiddels vijf jaar oud. Deze bijzondere fles is gemaakt als een Vendemmia Tardiva, dus als een late oogst. De druiven worden dan ook geplukt met een hoog suikergehalte, zodat er in de wijn na een gisting op lage temperatuur nog altijd een klein beetje zoet overblijft. Door een lange gisting van wel zestig dagen wordt de wijn zeer krachtig en aromatisch. Dat levert een bijzondere en zeer karakteristieke wijn op, met een combinatie van kruiden en heerlijk exotisch fruit.

Het wijnhuis: Cantine Menhir

Cantine Menhir is opgericht door Gaetano Marangelli, een vernieuwende ondernemer die veel zag in de wijnen van dit bijzondere deel van Zuid-Italië. Met behulp van enkele krachtige partners wist hij Cantine Menhir in korte tijd uit te bouwen tot een dynamisch en modern wijnbedrijf. Hij wordt onder andere bijgestaan door zijn broer Vito Angelo en door Marisa Loparco. Het idee achter Menhir is gebaseerd op het maken van moderne wijnen op basis van vooral de eigen streekdruiven, en een enkele druif van buitenaf. Marangelli meent dat de eigen druiven van Apulië veel klasse hebben, als er maar goed met ze wordt gewerkt. Hij heeft hiervoor de hulp ingeroepen van Caterina Bellanova, een technisch expert op het gebied van deze druiven. Deze zorgt er voor dat de druiven worden geoogst in optimale conditie, met een perfecte rijpheid, maar op een moment dat ze ook nog mooie zuren en frisheid hebben.

Het wijnbedrijf is prachtig gesitueerd, met zijn behuizing in het hart van het historische centrum van Minervino, een oud middeleeuws gehucht dicht bij de zonnige stranden van Otranto. De kantoren bevinden zich op de eerste verdieping. Beneden bevindt zich de wijnkelder en een proefruimte, alsmede een ruimte waar een deel van de druiven kan worden gedroogd. Een methode om de sommige van de wijnen meer kracht en intensiteit te geven.

In de directe omgeving liggen de wijngaarden, tegen het decor van de gulle heuvels van Salento, een streek die al in de steentijd werd bewoond. Uit die tijdens stammen de vele dolmen en menhir, stenen bouwsels die heel karakteristiek zijn –en die inspireerden tot de naam van het bedrijf. De wijngaarden van Cantine Menhir bevinden zich in Basso Salento (in de provincie Lecce) en in Alto Salento, in de provincies Taranto en Brindisi. In totaal beslaan de wijngaarden een flink oppervlak van in totaal zo’n 100 hectare.

Het gebied: Apulië

Apulië, de hak van de Italiaanse laars, heeft zich ontwikkeld tot een van de populaire wijngebieden van Italië. Dat is niet zo gek, als je ziet dat de prijzen van de goede wijnen in veel klassieke wijnstreken tot grote hoogte gestegen zijn. Degenen die graag een goede Italiaanse wijn drinken voor een vriendelijke prijs, komen dan meer in het zuiden terecht. Een goede ontwikkeling ook voor het zuiden, dat daarmee meer geld krijgt om te investeren in kwaliteit. Dat zie je terug in de wijngaarden en de kelders. De fraaie wijnen die deze streek inmiddels voortbrengt, trekken internationaal de aandacht. En dat niet alleen, het zorgt er ook voor dat steeds meer wijnmakers van internationale allure naar deze streek trekken, om hier zeer fraaie wijnen te maken, zodat de reputatie alleen maar nog beter wordt.

De oude Grieken vonden het al een perfecte streek voor de wijnbouw, vanwege het milde klimaat, in combinatie met een bij tijden frisse wind van zee. Logisch dat de druiven onder de zonnige omstandigheden hier een perfecte rijpheid ontwikkelen. Sterker nog, vanwege de krachtige zonneschijn worden hier druivenrassen gebruikt die in dat opzicht een extra stootje kunnen verdragen. En dat maakt de wijnen uit deze streek ook weer extra aantrekkelijk. Niet alleen is het leuk om eens een wijn van een andere druif te drinken dan een Cabernet of de Merlot, maar ook zijn deze eigen druiven beter in staat om in de hitte toch voldoende zuren en frisheid te behouden.

De eigen druiven van de streek passen perfect bij het ongenaakbaar hete klimaat. Bij de rode wijnen ligt het accent op Primitivo en Negroamaro, in verschillende verschijningsvormen. Primitivo is een druif die intense en krachtige wijnen oplevert, met een intens fruitkarakter. Zo’n beetje als de Californische Zinfandel, waar hij ook een verwantschap mee vertoont. De wijnmakers van de streek weten het fruit in de druif steeds beter te ‘vangen’ en de tannines te beteugelen, zodat ze er heerlijke soepele wijnen van weten te maken. Misschien nog wel interessanter is de Negroamaro, de belangrijkste druif van de grote herkomstgebieden van de hak van de laars, zoals onder andere Salice Salentino. Maar dat is geen katje om zonder handschoenen aan te pakken.

Negroamaro is een druif die karaktervolle wijnen oplevert. Niet voor niets betekent Negroamaro ‘donkere bittere’. Donker is prima, bitter kan nog wel eens problemen opleveren bij de wijndrinker. Het is een eigenschap die we vooral zien als de druiven niet goed rijp zijn. Het is dan ook van groot belang om Negroamaro laat te oogsten, op het moment dat de druiven werkelijk volkomen rijp zijn. Soms laat met de druiven na de oogst drogen, om wijnen te maken met meer kracht, zwoelheid en diepte en soms zelfs een klein beetje restzoet, zoals we dat ook vinden in Amarone, de beroemde wijn uit Valpolicella.

Maar we moeten niet vergeten dat deze druiven ook worden gebruikt voor heerlijke DOC-wijnen, de officiële appellations. Daarin worden ze gemengd met andere druiven, om tot een optimale combinatie te komen. Juist deze wijnen zijn ook interessant, omdat ze gebaseerd zijn op een jarenlange ervaring, en dus minder gevoelig voor de waan van de dag. Salice Salentino is zo’n streek, waarbij Negroamaro aan de basis staat, waarbij andere druiven kunnen worden toegevoegd, zoals Malvasia. Boeiende wijnen, die de streek maken tot een goudmijn voor de wijnliefhebber.